Ahşap Zemin Kaplama

Ahşap kaplamalar uzun ömürlüğü ve aşınmaya karşı dayanıklılığı konfor ve sıcaklıkla birleştiren malzemelerdir. Hem sert hem de yumuşak ağaçların dayanıklı, sert ve sık lifli türleri kaplama malzemesi olarak kullanılmaktadır. Sert ağaçların en yaygın olarak kullanılanları meşe, akçaağaç, huş ağacı, ceviz ve kiraz ağacıdır. Yumuşak ağaçlar arasında en çok köknar ve çam kullanılır. Ahşap kaplamalar genellikle görünümlerine göre sınıflandırılırlar, fakat sınıflandırmalarda farklı standartlar da kullanılmaktadır. En kaliteli kaplamalar tipik olarak budak, çentik, çatlak ve lif kesikleri gibi kusurlara en az derecede sahip olan veya bu tip kusurları hiç içermeyen ağaçlardan yapılmış olan kaplamalardır.

Ahşap, canlı bir organizma olan ağaçtan elde edilen lifli, homojen ve anizotop bir dokuya sahip organik esaslı bir malzemedir. Ahşabın sertliğine ve reçineli oluşuna göre; meşe, dişbudak, kayın, gürgen, kestane, ceviz gibi sert ağaçlar ve kavak, kızılağaç, ıhlamur gibi yumuşak ağaçlar şeklinde sınıflandırılmaktadır. Ahşap %60 selüloz, %28 lingin ve %12 diğer malzemelerden oluşur. Zemin kaplaması olarak kullanılacak bir ahşabın bünyesindeki nem oranının %20’nin altında olması gerekmektedir. Ahşap malzemeler sıcak ortam yaratması, doğal malzeme olması, işleme kolaylığının olması, dekoratif olması, ısı ve ses yalıtımı gibi bir çok açısından diğer malzemelere göre oldukça üstün nitelikleri ve olumlu özelliklere sahiptir. Ancak ahşabın mikroorganizmalardan zarar görme, atmosferik koşullardan etkilenme ve yangın tehlikesi taşıması gibi olumsuz özellikleri de vardır. Bu olumsuz özelliklerin giderilmesi ve ahşabın uzun ömürlü olabilmesi için üst yüzey işlemleri uygulanmakta bu amaçla bazı koruyucu maddeler kullanılmaktadır. Bu tür koruyucular, mikroorganizma etkisine karşı kullanılan; su eriticili kimyasal bileşikler ve organik eriticili kimyasal bileşikler, yangın etkisine karşı kullanılan; ahşap yüzeyinde hava ile teması kesip yanmaz bir örtü meydana getiren amonyum tuzları, ahşabın bünyesini kömürleştirip karbondioksit çıkararak yanmayı durduran bileşiklerdir.

Rutubet, ahşabın renginin solmasına, kabarmasına, çukurlaşmasına ve eğilmesine neden olmaktadır. Bu tür sorunların oluşumunu engellemek için masif ahşap kullanılmaktadır. Buna karşılık, masif ahşap üzerinde de budak, çatlak gibi kusurlar bulunmaktadır. Ayrıca istenilen her ölçüde bulunması da zordur.

Genellikle zemin kaplaması için kullanılacak ahşap kalınlığı 2,5-3 cm, fazla aşınmaya maruz kalabilecek alanlarda 4 cm olabilmekte, genişlik ise 16-25 cm arasında değişmektedir. Genişlik arttıkça zamanla ahşabın kamburlaşma miktarı da artacağından mümkünse genişliğin, kullanım yerine göre değişmekle birlikte 6,5-11 cm aralığında olması önerilmektedir.

AHŞABIN ÖZELLİKLERİ

 Rutubet karşısında deformasyona uğrar, dayanıklılığı azalır.

 Mikroorganizmaların etkisi ile bozulur.

 Isı ve ses tutucudur.

 Kimyasal maddelerden ve asitlerden fazla etkilenmez.

 Atmosferik ve kimyasal etkilere dayanıklı değildir.

 Lif yönlerine göre dayanıklılık değerleri farklılık gösterir.

 Lifli dokuları nedeniyle diğer malzemelerden çok değişik bir gerilme- deformasyon eğrisine sahiptir.

Fiziksel ve mekanik özelliklerinin gerek yapısı gerekse örtü ve bitiş malzemesi olarak kullanımına olanak vermesi, düşük ısı, iletkenlik ve nem açısından daima dengeli kalabilme özelliğinin bulunması, bilinçli seçim ve doğru biçimde kullanmak koşulu ile akustik özelliklerinin olması, elektrostatik açıdan yük almaması, zararlı bileşikler içermemesi, zehirli gazlar yaymaması, rahat ve kolay biçimlenebilirliği ve genellikle insanlarda doğal bir malzeme olarak “sıcak malzeme” etkisi uyandırması gibi olumlu yönleri ile ahşap, yapıda önemli nitelikte bir malzemedir.

AHŞAP KULLANILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

 Ahşabın özellikle kullanılacağı ortamın rutubetine denk rutubete getirilmiş olması.

 Ağaç türünün seçiminde ahşabın yapısal özelliklerinin göz önüne alınması.

 Mümkün olan en küçük boyutu ile detaylandırılması.

 Şekillendirilirken özellikle lif yönlerine dikkat edilmesi.

 Anatomik bozukluklar gösteren ağaçların kullanılırken gerekli özenin gösterilmesi.

TEMİZLİK VE BAKIM

Bakımı nispeten zordur. Ahşap kaplamaların kaplandıktan sonra belirli aralıklarla düzenli bakımının yapılması gerekmektedir. Bakımları yapılmadığı takdirde deformasyona uğramakta ve eski hallerine getirilmesi için yapılan işlemlerin maliyeti de artmaktadır. Vakumlama, ıslak ve kuru paspaslama ile temizliği yapılır. Haftada 2-3 kez parlatılır. Silme ve cilalama işlemlerinin iyi yapılması halinde yeni görünümlerini uzun süre muhafaza ederler.

KULLANIM ALANLARI

Islak mekanlar hariç hemen hemen her alanda kullanılabilmektedir.